Konu/Arka plan
Rol oyunları katılımcıların fiktif/hayal ürünü senaryolarda yer almayı kabul etmelerine, yani gönüllülük prensibine dayanmaktadır. Yönetenler rol oyunlarının başlangıç ve bitiş noktasını belirgin bir şekilde belirtmeye özen göstermeliler. Her rol oyunundan sonra bir değerlendirme yapılmalı. Değerlendirme esnasında katılımcılar tekrar kendi kimlikleriyle hareket etmeli, rol oyunu esnasında üstlendikleri rol kişiliklerinden ayırt edilmelerine özen gösterilmelidir.
Alıştırmanın uygulanışı
Rollenspiel 1
Bir kişi (bayan) odayı terk eder ve diğer katılımcılara üç beş tane sarı ve kırmızı kağıt dağıtılır. Dışarıya gönderilen kişi geri döner ve diğer katılımcılar algılarını ve durumun kendilerinde uyandırdığı çağrışımları sarı kartlara yazarlar. Kartlar o kişinin önüne yere konulur.
İkinci bölümde o kişi yine odadan çıkarılır. Katılımcılar gözlerini kısa bir süre için kapatırlar. Dışarı çıkarılan katılımcı tekrar odaya geri döndüğü zaman diğer katılımcılar tekrar çağrışımlarını ve algılarını kırmızı kartlara yazar. Kırmızı kartlar da o kişinin önüne yere konulur.
Kartlar yüksek sesle okunur ve akabinde değerlendirme bölümüne geçilir.
Moderasyonu üstlenenlere birkaç not:
Bayan katılımcı ilk bölümde uzun bir manto giyip baş örtüsü takmış durumda ve mümkün mertebe tabii bir yüz ifadesi takınmakta. İkinci bölümde kendi kıyafetiyle daire şeklinde oturtulan diğer katılımcıların ortasında yer alır. Bu aşamada da tabii bir yüz ifadesi takınmaya çalışır. Bu bölümü değerlendirme bölümü izler.
Rol oyunu 2
Bu aşamada üç katılımcıya aşağıda belirtilen rolleri üstlenmeleri söylenir:
1. Jobcenter’de çalışan eleman
2. Jobcenter’in ortalama müşterisi
3. Yedi çocuğu olan Kosova’lı bir anne
Bu rol oyunu iki bölümden oluşmakta. İlk bölümde ortalama bir müşteri işsizlik parası almak için başvuruda bulunur, ikinci bölümde Kosova’lı bir anne işsizlik parası için başvuruda bulunur. Bu bölümü yine bir değerlendirme bölümü izler.
Rol oyunu 3
Bu rol oyununu uygulamak için aşağıdaki sahneleri gerçekleştirmek üzere yedi kişiye ihtiyaç var:
Türk gençlerinin kullandığı bir araç hız ölçme amacıyla durduruluyor. Sürücü indikten sonra diğer yolcular onu izliyor ve orada bulunan iki polis memurunun etrafında bir insan kümesi oluşturuyor. Polisler yolculardan arabada kalmalarını veya tekrar arabaya binmeyi rica ediyor. Gençler tepki vermeyip saldırgan yorumlarda bulununca, memurlar tedirgin olup takviye çağırıyor.
Rol oyununu değerlendirme bölümü izler.
Fikir alışverişine yön verebilecek sorular
- Gösteride hangi stereotipiler işliyor?
- Katılımcılar neden bu gösteri şeklini seçtiler?
- Bunu benzer durumlar tecrübe ettiniz mi?
Çerçeve şartlar
Süre:
- 1 ila 1 buçuk saat arası
Malzeme:
- Uzun manto
- Baş örtüsü